چکیده فارسی: یکی از راه های موثر حفظ و حمایت خانواده در برابر مدرنیسم، تاکید بر وجه اخلاقی زندگی خانوادگی است. برجسته کردن وجه اخلاقی خانواده می تواند از دگرگونی نگرش ها، کم رنگ شدن ارزش ها، جابجاشدن نقش ها، تغییر روابط و تحویل کارکردها جلوگیری کند. علاوه بر این می تواند شبهاتی را که حول ازدواج و زندگی خانوادگی پراکنده شده، در فضایی آرام پاسخ دهد. این تاکید با نگاه های متفاوت به ابعاد مختلف زندگی خانوادگی دست یافتنی است؛ نگاه دینی و فلسفی با مبانی مختلف هنجاری به بعد نهادی و جنبه روشی خانواده، این امکان را به ما می دهد که به طرق گوناگون و با ادله متنوع و متکثر، بر اخلاقی بودن زندگی خانوادگی استدلال کنیم. مقاله حاضر درصدد انجام این مهم فراهم آمده و با روش توصیفی، بر مبنای وظیفه گرایانه و منفعت گرایانه، از پشتوانه اخلاقی خانواده به مثابه یک نهاد اجتماعی و زندگی خانوادگی به مثابه روشی برای زندگی در برابر مجردزیستی، سخن به میان آورده و شبهاتی را که درباره اخلاقی بودن ازدواج و زندگی خانوادگی شکل گرفته، پاسخ داده است. (چکیده عربی: یعدّ التأکید على,الجانب الأخلاقی للحیاة الأسریة من الحلول المؤثرة لحفظ الأسرة ودعمها أمام الحداثة. وتسلیط الضوء على,الجانب الأخلاقی للأسرة من شأنه الحیلولة عن تغییر المواقف، وتناقص القیم، وتبدیل الأدوار، وتغییر العلاقات، وتسلیم المهامّ، کما یمکنه الردّ على,بعض الشبهات المثیرة حول الزواج والحیاة الأسریة فی أجواء هادئة. وهذا التأکید یمکن الوصول إلیه عبر مختلف النظرات إلى,الأبعاد المختلفة للحیاة الأسریة، ولکنّ النظرة الدینیة والفلسفیة المعتمدة على,المبانی المعیاریة المختلفة بالجانب المؤسساتی والجانب المنهجی للأسرة تجعلنا أن نستدلّ على,کون الحیاة الأسریة أخلاقیةً بمختلف الطرق ومن خلال العدید من الأدلّة المتنوعة. أمّا المقالة التی بین یدی القارئ الکریم فجاءت لهدف تحقیق هذا الأمر المهمّ من خلال الاعتماد على,المنهج الوصفی على,أساس مبانی النزعة الواجبیة والنزعة النفعیة وتحدّثت عن الدعم الأخلاقی للأسرة بمثابة مؤسسة اجتماعیة وعن الحیاة الأسریة بمثابة منهج للحیاة مقابل حیاة العزوبیة وفی نهایة المطاف ردّت على,الشبهات المثارة حول الحیاة الأسریة وکون الزواج أخلاقیاً.)

نظریات اخلاق هنجاری براساس تقریری که از معیار صواب و خطا در اعمال و گزاره های اخلاقی دارند در سه شاخه ی نتیجه-گرا، وظیفه نگر و فضیلت محور دسته بندی شده اند. از نظر فلاسفه ی اخلاق هنجاری، سه معیار (فضیلت/ وظیفه/ نتیجه) از هم متمایز بوده و قابل جمع با یکدیگر نیستند. با این وجود، یافته های این پژوهش نشان می دهد که قرآن کریم بانظر به وسع مخاطب خود که همگی در یک سطح اخلاقی و انگیزشی نیستند، نظریه ای فراگیر ارایه می کند. برهمین اساس، می توان با تکیه بر «نگرش طیفی» به جای نگرش های مرزبندی شده و به وسیله ی سازمان دهی شواهد متعدد قرآنی، این سه معیار متناقض را به متغیرهایی پیوسته تبدیل نمود؛ به این معنا که به جای اینکه میان «وظیفه»، «فضیلت» و «نتیجه» ارتباط از نوع «این یا آن» باشد، ارتباط «هرسه/ و» به صورت طیفی و دارای سلسله مراتب برقرار شود که در پایین ترین مرتبه، توجه به پیامدهای دنیوی و اخروی فعل اخلاقی (به ترتیب: خودگروی/ دیگر گروی/ فایده گروی) و در مراتب بالاتر، فضیلت مندانه بودن خود عمل (وظیفه گرایی) و در نهایت، شکوفایی واقعی انسان (فضیلت گرایی) قرار خواهد داشت. در این الگو، فعل اخلاقی بر اساس تحصیل رضای الهی که در تمامی مراحل مندرج است، طیف بندی می شود و هر مقدار انسان به این آرمان نزدیک تر باشد، فعل او ارزشمندتر خواهد بود.

نظریات اخلاق هنجاری براساس تقریری که از معیار صواب و خطا در اعمال و گزاره های اخلاقی دارند در سه شاخه ی نتیجه-گرا، وظیفه نگر و فضیلت محور دسته بندی شده اند. از نظر فلاسفه ی اخلاق هنجاری، سه معیار (فضیلت/ وظیفه/ نتیجه) از هم متمایز بوده و قابل جمع با یکدیگر نیستند. با این وجود، یافته های این پژوهش نشان می دهد که قرآن کریم بانظر به وسع مخاطب خود که همگی در یک سطحِ اخلاقی و انگیزشی نیستند، نظریه ای فراگیر ارائه می کند. برهمین اساس، می توان با تکیه بر «نگرش طیفی» به جای نگرش های مرزبندی شده و به وسیله ی سازمان دهی شواهد متعدد قرآنی، این سه معیار متناقض را به متغیرهایی پیوسته تبدیل نمود؛ به این معنا که به جای اینکه میان «وظیفه»، «فضیلت» و «نتیجه» ارتباط از نوعِ «این یا آن» باشد، ارتباط «هرسه/ و» به صورت طیفی و دارای سلسله مراتب برقرار شود که در پایین ترین مرتبه، توجه به پیامدهای دنیوی و اخروی فعل اخلاقی (به ترتیب: خودگروی/ دیگر گروی/ فایده گروی) و در مراتب بالاتر، فضیلت مندانه بودن خودِ عمل(وظیفه گرایی) و در نهایت، شکوفایی واقعی انسان (فضیلت گرایی) قرار خواهد داشت. در این الگو، فعل اخلاقی بر اساس تحصیل رضای الهی که در تمامی مراحل مندرج است، طیف بندی می شود و هر مقدار انسان به این آرمان نزدیک تر باشد، فعل او ارزشمندتر خواهد بود.

برخی از مکاتب الهی و بشری، حقوق اخلاقی متمایزی برای زن و مرد قائل اند، بر این اساس این سوال مطرح است که آیا ابتناء حقوق اخلاقی متمایز زن و مرد بر تفاوت های تکوینی یا اجتماعی آنها توجیه عقلانی دارد؟ این مساله به لحاظ ابعاد اخلاقی (هنجاری و تحلیلی)، مستلزم آن است که در قالب رهیافت های نظری مکاتب اخلاقی بررسی شود. مکاتب اخلاقی غایت گرا، وظیفه گرا، فضیلت گرا و حق گرا، مکاتب اخلاقی مطرحی هستند که برای پاسخ به این مساله ظرفیت لازم را دارند. نتایج این تحقیق که ناگزیر به روش توصیفی- تحلیلی جمع آوری شده است، نشان می دهد که به غیر از برخی رویکردهای حقوق بشری در مکتب حق بنیاد، ابتناء حقوق اخلاقی بر تفاوت های جنسی و جنسیتی در همه مکاتب و نظریه های اخلاقی محذوری ندارد.

مشروعیت یکی از مسائلی است که حکومت ها حکمرانی و اعمال قدرت خود را با آن توجیه می کنند. لذا هر حکومتی که دچار عدم مشروعیت شود مانند گذشته نمی تواند قدرت خود را اعمال کند، بلکه به زور خام برای حکمرانی متوسل می شود. در این نوشته، نگارندگان به این بحث پرداخته اند که چگونه دولت ها برای خود مشروعیت سازی می کنند تا به قدرت خود دوام بخشند. در این مقاله بر عوامل مشروعیت بخش قدرت، شامل حقانیت، مقبولیت، قانونمندی و کارآمدی، تاکید شده است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

فلسفۀ اخلاق هنجاری به ارزیابی اخلاقی انتخاب ها می پردازد تا انتخاب هایی که «باید» انجام دهیم قابل تشخیص شوند. مطابق دیدگاه دلیل بنیاد در نظریات هنجاری، امور واقع دربارۀ دلایلْ بنیادگذار و تبیین کنندۀ امور واقع دربارۀ آنچه «باید» انجام دهیم است. در این مقاله نشان داده می شود که از این منظر، وضعیت تکلیف اخلاقی یک انتخاب -که به زعم ما اشتقاقی از وضعیت تکلیف هنجاری آن انتخاب است- بر اساس آنچه مُدل پایۀ اصلاح شده می خوانیم تعیین پذیر است. مُدل پایه از خروجی وزن کردن مقادیر وزنی دلایل هنجاری پایه در یک موقعیت بهره می گیرد تا وضعیت های تکلیفی واجب، ممنوع و جایز را از هم متمایز سازد. در دفاع از فرضیات فوق، اشکال هایی وارد می شود که به آنها می پردازیم. این اشکالات شامل کُل گرایی پروتنتو، یگانه گرایی دربارۀ منابع هنجاری، کثرت گرایی هنجاری، کُل گرایی در خصوص ترکیب پذیری و اشکال اختیارات می شود. پس از ارزیابی این اشکالات به هر یک پاسخ داده خواهد شد. در صورتی که استدلال های ما صحیح باشد، می توان به این نتیجه رسید که فرضیات مطرح شده قابل دفاع اند.

هدف: هدف از این مقاله، بررسی مسائل اخلاقی مطرح در مدیریت اطلاعات از منظر چهار نظریه عمده اخلاق هنجاری (نظریه های نتیجه محور، وظیفه محور، حق محور و فضیلت محور) است. روش: این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی مفهومی انجام پذیرفت. یافته ها: در این مقاله نشان داده می شود که چگونه می توان نظریه های اخلاقی را برای حل مسائل و چالش های انضمامی مدیریت اطلاعات به کار گرفت. همچنین مشخص می شود که هر یک از نظریه های اخلاق هنجاری، به شیوه خاص خود با این چالش ها مواجه می شوند. اصالت: این مقاله ضمن توضیح درباره تعریف و تقسیم بندی فلسفه اخلاق، تاریخچه اخلاق اطلاعات و مباحث اصلی آن، به نحو مستدل و روشن توضیح می دهد که هر یک از نظریه های اخلاقی از چه زاویه ای به توجیه مسائل اصلی اخلاقی در عرصه مدیریت اطلاعات می پردازند.

مشروعیت چیست و بر چه بنیادهایی استوار می شود. این پرسشی است که مقاله حاضر در جست و جوی پاسخ به آن برآمده است. در این زمینه ابتدا به مهم ترین نظریه ها و رهیافت های مطرح در این حوزه اشاره شده و در نهایت نظریه ای جامع در این خصوص ارائه می شود. بر اساس یافته های این مقاله مشروعیت امری نسبی، پیچیده و چندسطحی است که در شکل تام و کامل خود بر پایه ها و اجزای مختلفی چون رضایت، قانون، هنجارها و کارامدی استوار می شود، ولی از آنجا که تحقق مشروعیت تام امری آرمانی به نظر می رسد، باید میزان مشروعیت هر نظام را بسته به هماهنگی و تحقق این اجزای متنوع ارزیابی کرد. بدین ترتیب در عرصه سیاست واقعی همواره با درجاتی از مشروعیت ناقص روبه رو خواهیم بود.